Đánh giá nhân sự là một trong những công việc quan trọng. Nó không thể thiếu trong quản lý nhân sự của một doanh nghiệp. Đây là quá trình đánh giá. Nó định giá lại năng lực, kỹ năng và hiệu suất làm việc của nhân viên. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về 7 phương pháp đánh giá nhân sự chính xác nhất. Kèm theo các mẫu đánh giá nhân sự chuẩn form, đầy đủ, hiệu quả nhất.

Đánh giá nhân sự là gì?

Đánh giá nhân sự là quá trình đánh giá và định giá lại:

• Năng lực
• Kỹ năng
• Hiệu suất làm việc

của nhân viên trong công ty. Nó giúp cho doanh nghiệp có cái nhìn tổng quát về nhân viên. Từ đó đưa ra các quyết định phù hợp để cải thiện và phát triển nhân lực. Đánh giá nhân sự không chỉ đơn thuần là việc xếp hạng nhân viên. Nó còn là cơ hội để nhân viên tự đánh giá bản thân. Họ nhận được phản hồi từ cấp trên về những điểm mạnh và điểm cần cải thiện của mình.

Mục tiêu của đánh giá nhân lực doanh nghiệp cần tập trung hướng đến:

• Đánh giá hiệu suất làm việc: Đánh giá hiệu suất làm việc của nhân viên là mục tiêu quan trọng nhất của đánh giá nhân lực. Thông qua đánh giá này, doanh nghiệp có thể xác định được mức độ hoàn thành công việc của nhân viên. Từ đó có thể đưa ra các quyết định về khen thưởng, kỷ luật, thăng tiến,…
• Đánh giá năng lực: Đánh giá năng lực giúp doanh nghiệp xác định được năng lực, kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ của nhân viên. Từ đó, doanh nghiệp có thể xây dựng kế hoạch đào tạo. Họ phát triển nguồn nhân lực phù hợp.
• Đánh giá tiềm năng phát triển: Đánh giá tiềm năng phát triển giúp doanh nghiệp xác định được khả năng thăng tiến của nhân viên. Từ đó, doanh nghiệp có thể có kế hoạch phát triển nhân viên phù hợp.

Tại sao cần đánh giá nhân sự?

Việc đánh giá nhân sự có vai trò quan trọng trong quản lý nhân sự của một doanh nghiệp. Dưới đây là những lý do chính tại sao cần đánh giá nhân sự:

Xác định năng lực và hiệu suất của nhân viên

Đánh giá nhân sự giúp cho doanh nghiệp có cái nhìn rõ ràng. Họ đi sâu về năng lực và hiệu suất làm việc của từng nhân viên. Từ đó, cấp trên có thể đưa ra các quyết định về việc phân công công việc. Họ xây dựng kế hoạch đào tạo hoặc thăng tiến cho nhân viên phù hợp.

Cải thiện hiệu suất làm việc của nhân viên

Việc đánh giá nhân sự giúp cho nhân viên nhận được phản hồi về những điểm mạnh và điểm yếu. Từ đó, họ có thể tự đánh giá bản thân. Nhân viên sẽ cố gắng cải thiện hiệu suất làm việc để đạt được kết quả tốt hơn.

Xây dựng môi trường làm việc tích cực

Việc đánh giá nhân sự giúp cho cấp trên có cái nhìn tổng quát về mức độ hài lòng và sự phát triển của nhân viên. Từ đó, họ có thể đưa ra các biện pháp để cải thiện môi trường làm việc. Doanh nghiệp tạo điều kiện thuận lợi cho nhân viên phát triển.

Khi nào cần đánh giá nhân viên

Đánh giá nhân viên có thể được thực hiện theo chu kỳ nhất định hoặc khi có nhu cầu cụ thể. Dưới đây là những trường hợp cần thiết phải đánh giá nhân viên:

• Khi nhân viên mới gia nhập công ty: Việc đánh giá nhân viên mới giúp cho doanh nghiệp có cái nhìn rõ ràng về năng lực và hiệu suất làm việc. Từ đó có thể đưa ra các quyết định phù hợp. Điều này giúp nhân viên thích nghi và phát triển trong công ty.
• Khi có sự thay đổi về công việc: Khi nhân viên được chuyển sang vị trí mới hoặc có thay đổi về nhiệm vụ. Việc đánh giá nhân viên giúp cho cấp trên có cái nhìn rõ ràng về khả năng và hiệu suất làm việc của họ trong vai trò mới.
• Khi kết thúc một giai đoạn làm việc: Đánh giá nhân viên tại cuối mỗi giai đoạn làm việc (thường là 6 tháng hoặc 1 năm). Nó giú doanh nghiệp có cái nhìn tổng quát về năng lực và hiệu suất làm việc.

Quy trình chuẩn 5 bước đánh giá nhân sự

Bước 1: Xác định mục tiêu

Trước hết, hãy xác định mục tiêu cho quá trình đánh giá nhân sự. Đây là đánh giá khả năng của một số nhân sự cụ thể. Điều này để xem liệu họ đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp. Họ có thể trở thành nhân viên chính thức hoặc được thăng chức không.

Trong trường hợp đánh giá định kỳ, mục tiêu thường là đánh giá mức độ hoàn thành công việc. Doanh nghiệp xem họ có phát triển về năng lực hay không. Điều này được thể hiện qua các chỉ số cụ thể, như:

• Doanh thu đạt được
• Số lượng khách hàng đã chăm sóc thành công
• Số nhiệm vụ đã hoàn thành
• Tỷ lệ hoàn thành,…
• và các yếu tố khác…

tùy thuộc vào từng vị trí, trường hợp cụ thể.

Bước 2: Lựa chọn phương pháp đánh giá

Từ mục tiêu đã xác định, doanh nghiệp sẽ xác định các chỉ số cần đo lường. Họ chọn phương pháp đánh giá nhân sự phù hợp. Hiện nay, có nhiều phương pháp được ưa chuộng như:

• Đánh giá hiệu suất theo chỉ số KPI
• Sử dụng thẻ điểm cân bằng BSC
• Áp dụng thang điểm năng lực,
• 360 độ, MBO, OKR,…

Mỗi phương pháp mang đến những ưu điểm riêng. Chúng tập trung vào một số chỉ số nhất định.

Doanh nghiệp không bắt buộc phải áp dụng một phương thức đánh giá cho tất cả nhân viên. Họ cần sự linh hoạt. Đặc biệt là khi mỗi phòng ban hay bộ phận có tính chất công việc khác nhau.

Bước 3: Thực hiện đánh giá nhân sự

Để tiến hành đánh giá nhân sự, trước hết, cần:

• Mô tả rõ phương pháp đánh giá
• Xác định thời gian thực hiện

Như vậy, cả quản lý và nhân viên có thể nắm bắt được. Việc này giúp tất cả thành viên trong công ty hiểu rõ quy trình và tiêu chí. Từ đó đảm bảo rằng quá trình đánh giá diễn ra một cách liên tục, chặt chẽ.

Doanh nghiệp cần chuẩn bị các biểu mẫu đánh giá chi tiết để ghi lại kết quả. Hiện nay, một số doanh nghiệp đã chuyển sang sử dụng phần mềm đánh giá. Nó nhằm tăng cường độ chính xác và minh bạch. Dù sử dụng biểu mẫu truyền thống hay phần mềm, quá trình đánh giá nhân sự nên được triển khai đều đặn. VIệc đánh giá diễn ra theo định kỳ. Người đánh giá cần duy trì tinh thần khách quan, công bằng. Tuyệt đối tránh mọi thiên vị.

Bước 4: Nghiệm thu kết quả đánh giá

Kết quả đánh giá cần được duyệt qua nhiều cấp độ và thông báo đầy đủ cho nhân viên. Điều này giúp nhân viên hiểu rõ về khả năng của mình. Nhân viên có cơ hội để phát huy kết quả tích cực. Hoặc họ sẽ cải thiện những điểm yếu.

Một điểm quan trọng cần lưu ý khi nghiệm thu kết quả đánh giá là tiếp nhận phản hồi. Đôi khi, người được đánh giá có thể không hoàn toàn đồng ý với kết quả. Họ có quyền phản hồi. Thông thường, bộ phận nhân sự hoặc quản lý sẽ tiếp nhận và giải quyết các phản hồi này. Quá trình này giúp đảm bảo tính tương tác hai chiều. Nó giảm thiểu sai sót trong các đợt đánh giá tương lai.

Bước 5: Cải thiện chất lượng nhân sự theo bản nghiệm thu

Nhà quản trị sẽ sử dụng kết quả đánh giá để đưa ra các quyết định liên quan đến nhân sự. Cụ thể bao gồm quyết định về tuyển dụng nhân viên thử việc, thăng chức, tăng lương, thuyên chuyển, sa thải, khen thưởng, kỷ luật, và nhiều quyết định khác.

Các chỉ số trong bản đánh giá cũng là bằng chứng rõ ràng nhất về hiệu suất của toàn bộ công ty. Nhà quản trị sẽ xem xét để đảm bảo rằng mục tiêu tổng thể và quy trình thực hiện đều phản ánh đúng sự ăn khớp. Từ đó, họ sẽ đưa ra kết luận và đề xuất giải pháp cho các vấn đề, xem xét khả năng đạt được của mục tiêu, và quyết định có nên điều chỉnh hay không.

Các tiêu chí phổ biến đánh giá nhân sự chính xác

Để đánh giá nhân viên một cách chính xác và hiệu quả, cấp trên cần xác định các tiêu chí đánh giá rõ ràng và cụ thể. Dưới đây là một số tiêu chí đánh giá nhân viên cơ bản và phổ biến nhất:

Hiệu suất làm việc

Tiêu chí đánh giá hiệu suất là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá nhân sự, giúp tổ chức đánh giá được đóng góp và năng suất của nhân viên trong công việc. Nó cũng giúp phát hiện những vấn đề về năng lực hoặc kỹ năng cần được cải thiện hoặc phát triển thêm. Bởi vì để đạt được thành công, doanh nghiệp cần những nhân viên linh hoạt, hiệu quả và có năng suất.

Tuy nhiên, quá trình đánh giá hiệu suất cần được thực hiện một cách công bằng và minh bạch, đồng thời cần phải thiết lập các tiêu chuẩn đánh giá trước đó để đảm bảo tính khách quan và chính xác. Hơn nữa, việc thực hiện đánh giá định kỳ là quan trọng để giúp tổ chức theo dõi tiến độ làm việc của nhân viên.

Hoàn thành mục tiêu/KPI

Đây là tiêu chí đánh giá về khả năng thực hiện công việc của nhân viên. Cấp trên sẽ đánh giá xem nhân viên có đủ năng lực và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc hay không. Nếu hiệu suất có thể được đánh giá bằng các yếu tố định tính và chủ quan, thì việc đạt được mục tiêu trở thành tiêu chí đánh giá nhân viên phù hợp. Điều này bởi vì yếu tố này có thể được định lượng thông qua một con số cụ thể và rõ ràng.

Khả năng làm việc nhóm

Kỹ năng làm việc nhóm đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong môi trường đòi hỏi sự sáng tạo. Hiệu quả trong công việc nhóm không chỉ giúp tăng cường năng suất mà còn mang lại sản phẩm/dịch vụ chất lượng hơn, đồng thời khuyến khích tinh thần đội nhóm trong tổ chức.

Trong quá trình đánh giá nhân sự, cũng cần xem xét yếu tố lãnh đạo trong các dự án và cuộc thảo luận. Liên quan đến điều này, câu hỏi quan trọng là liệu họ có chịu trách nhiệm và hướng dẫn nhóm theo đúng lộ trình hay không? Họ có khả năng tạo động lực và đối xử công bằng với tất cả thành viên trong nhóm không?

Thái độ làm việc

Tinh thần và thái độ làm việc của nhân viên ảnh hưởng rất lớn đến hiệu suất làm việc của họ. Đánh giá về tinh thần làm việc của nhân viên giúp cho cấp trên có cái nhìn rõ ràng về tính cách và thái độ làm việc của họ.

Ngày nay, khi tiến hành tuyển dụng và đào tạo nhân viên, nhiều doanh nghiệp vẫn ưu tiên “thái độ hơn trình độ”. Bởi vì thái độ chính là yếu tố quyết định sự thành công và sự đồng hành lâu dài của nhân viên với doanh nghiệp. Thái độ và tinh thần làm việc của nhân viên thường được đánh giá thông qua các khía cạnh như tính kỷ luật, tính trung thực, khả năng hợp tác, và thái độ học hỏi.