Biến đổi khí hậu có tác động đến sự tồn vong của toàn cầu. Nó tạo ra những thách thức to lớn. Nó ảnh hưởng nặng nề tới mục tiêu phát triển của một quốc gia.

Biến đổi khí hậu là gì?

Biến đổi khí hậu (Climate Change) là sự thay đổi của hệ thống khí hậu.  Nguyên nhân là do tự nhiên và con người.

Hiện tượng này bao gồm:

• Sự tăng lên của nhiệt độ trung bình toàn cầu
• Thay đổi lượng mưa
• Các hiện tượng thời tiết cực đoan như: bão, hạn hán và lũ lụt gia tăng

Biến đổi khí hậu chủ yếu do hoạt động của con người gây ra. Ví dụ như việc thải khí nhà kính (CO2, metan, và các khí khác) vào bầu khí quyển. Điều này do đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, nông nghiệp và phá rừng,…

Biến đổi khí hậu bao gồm:

• • Sự thay đổi về nhiệt độ trung bình: Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ trung bình toàn cầu đã tăng lên 1°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong tương lai.

• • Sự thay đổi về lượng mưa: Biến đổi khí hậu khiến cho lượng mưa phân bố không đồng đều. Nó dẫn đến tình trạng hạn hán ở một số nơi và lũ lụt ở những nơi khác.

• • Sự thay đổi về mực nước biển: Do nhiệt độ tăng lên, băng tan chảy khiến mực nước biển dâng cao. Nó đe dọa đến các khu vực ven biển.

• • Sự gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan: Biến đổi khí hậu khiến cho các hiện tượng thời tiết cực đoan. Ví dụ như bão, lũ lụt, hạn hán, sương muối xảy ra thường xuyên.

Biến đổi khí hậu khác với thời tiết:

• • Thời tiết là trạng thái của khí quyển tại một địa điểm nhất định trong một thời gian ngắn (vài giờ, vài ngày).

• • Biến đổi khí hậu là sự thay đổi của hệ thống khí hậu trong một thời gian dài.

Đây là một trong những thách thức rất lớn đối với sự tồn vong của nhân loại trong thế kỷ XXI. Bởi nó ảnh hưởng trực tiếp đến hệ sinh thái, tài nguyên môi trường. Nó cũng ảnh hưởng chất lượng cuộc sống của con người.

Tác động của biến đổi khí hậu đến nền kinh tế

Thiên tai và sự biến đổi thời tiết cực đoan

Biến đổi khí hậu dẫn đến tăng cường các hiện tượng thiên tai. Ví dụ như lũ lụt, hạn hán, bão, rét đậm rét hại,… Những sự biến đổi này có thể:

• Làm gián đoạn hoạt động sản xuất
• Phá hủy cơ sở hạ tầng
• Làm mất mát về nguồn lực và tài sản
• Gây thiệt hại cho nông nghiệp và ngành công nghiệp
• Gây tổn thương đến kinh tế quốc gia.

Thay đổi trong sản xuất nông nghiệp

Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến môi trường nông nghiệp khi thay đổi về tần suất mưa, nhiệt độ và độ ẩm. Điều này có thể:

• Làm giảm khả năng sản xuất nông nghiệp
• Làm suy giảm năng suất cây trồng
• Giảm số lượng và chất lượng sản phẩm nông nghiệp
• Tăng nguy cơ thiếu hụt lương thực.

Điều này có thể gây ra cuộc khủng hoảng thực phẩm. Nó làm tăng giá thành các sản phẩm nông nghiệp. Gây ảnh hưởng to lớn đến thị trường.

Tác động đến ngành công nghiệp

Biến đổi khí hậu có tác động mạnh mẽ đến hoạt động của các ngành công nghiệp như năng lượng, du lịch, đường sắt, hàng không và bất động sản. Ví dụ, tăng nhiệt độ toàn cầu có thể làm tăng nhu cầu sử dụng điều hòa không khí và năng lượng làm mát. Trong khi cùng một lúc giảm nhu cầu sử dụng nhiên liệu truyền thống. Các ngành dựa tài nguyên thiên nhiên như du lịch, nông nghiệp cũng bị tác động tiêu cực.

Tác động đến nguồn tài nguyên tự nhiên

Biến đổi khí hậu gây ra sự thay đổi trong môi trường tự nhiên. Ví dụ như băng tan, nước biển dâng cao và sự suy giảm trong nguồn nước ngọt. Điều này có thể ảnh hưởng đến:

• Nguồn cung cấp năng lượng
• Nguồn tài nguyên thủy sản
• Các nguồn tài nguyên quý hiếm khác.

Tăng nguy cơ sự không ổn định kinh tế và xã hội

Biến đổi khí hậu có thể tạo ra sự không ổn định kinh tế và xã hội. Ví dụ, thiên tai và sự suy giảm sản xuất nông nghiệp có thể gây ra:

• Thiếu hụt lương thực
• Tăng giá thực phẩm
• Gây ra sự di cư đại dương.

Điều này có thể dẫn đến xung đột xã hội, thiếu an ninh. Nó gia tăng nguy cơ xảy ra cuộc khủng hoảng toàn cầu.

Tác động đến tài chính và thị trường

Nó cũng có thể gây gián đoạn cho chuỗi cung ứng do ảnh hưởng đến sản xuất, vận chuyển và phân phối hàng hóa. Điều này có thể dẫn đến tăng giá cả và giảm lợi nhuận cho các doanh nghiệp. Đồng thời buộc người dân phải di dời khỏi nơi ở của họ do các hiện tượng thời tiết cực đoan hoặc mực nước biển dâng cao. Từ đó gây ra các vấn đề xã hội và kinh tế, đồng thời làm tăng gánh nặng tài chính cho chính phủ.

Doanh nghiệp cần làm gì để ứng phó với biến đổi khí hậu?

Biến đổi khí hậu là một thách thức lớn đối với doanh nghiệp, nhưng cũng mang đến cơ hội để thúc đẩy sự đổi mới và bảo vệ môi trường. Một số biện pháp mà doanh nghiệp có thể thực hiện để ứng phó với biến đổi khí hậu:

Đánh giá tác động

Xác định và đánh giá tác động của hoạt động kinh doanh lên biến đổi khí hậu. Bao gồm đo lường khí thải carbon gây ra bởi các hoạt động của doanh nghiệp. Xác định và đánh giá mức độ tiêu thụ năng lượng như sử dụng năng lượng trong quá trình sản xuất, vận hành hệ thống và các hoạt động hàng ngày. Tác động tiềm năng lên môi trường, bao gồm sự ảnh hưởng đến đa dạng sinh học, nước và không khí,…

Đặt mục tiêu giảm khí thải

Dựa trên đánh giá hiện trạng, doanh nghiệp cần thiết lập mục tiêu giảm lượng khí thải. Mục tiêu này cần phù hợp với mục tiêu chung của quốc gia và quốc tế về biến đổi khí hậu. Sau đó xây dựng kế hoạch hành động chi tiết để đạt được mục tiêu giảm khí thải đã đề ra.

Để đạt được mục tiêu giảm khí thải, doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp như tối ưu hóa quy trình và công nghệ sản xuất, sử dụng năng lượng tiết kiệm và nguồn năng lượng tái tạo, tăng cường hiệu suất năng lượng, quản lý chất thải một cách khoa học. Đồng thời, việc tăng cường ý thức và đào tạo nhân viên về quản lý môi trường và các biện pháp giảm khí thải cũng là yếu tố quan trọng.

Quản lý chuỗi cung ứng

Doanh nghiệp cần tìm hiểu và lựa chọn các nhà cung cấp có cam kết và thực hiện các biện pháp bền vững về môi trường. Chẳng hạn như ưu tiên các nhà cung cấp có tiêu chuẩn quản lý môi trường, sử dụng nguồn năng lượng tái tạo và giảm thiểu lượng chất thải.

Việc tối ưu hóa quá trình vận chuyển và lưu trữ cũng là một phần quan trọng. Đặc biệt trong quản lý chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp có thể tìm cách:

• Giảm thiểu khoảng cách vận chuyển
• Tối ưu hóa tải trọng
• Sử dụng các phương tiện giao thông thân thiện với môi trường.

Đồng thời, tối thiểu hóa lượng hàng tồn kho và sử dụng các biện pháp lưu trữ hiệu quả. Nó cũng giúp giảm thiểu lượng chất thải và tiêu thụ năng lượng.

Doanh nghiệp nên:

• Thúc đẩy ý thức về môi trường và biến đổi khí hậu trong toàn bộ chuỗi cung ứng
• Khuyến khích các đối tác thực hiện các biện pháp bền vững
• Chia sẻ thông tin về các thành tựu, thách thức liên quan đến biến đổi khí hậu.

Tăng cường hiệu suất năng lượng

Đầu tư vào công nghệ và thiết bị tiết kiệm năng lượng để giảm tiêu thụ năng lượng trong quá trình sản xuất và vận hành. Cụ thể:

Thực hiện kiểm toán năng lượng

Đây là bước đầu tiên để xác định các khu vực và thiết bị tiêu thụ năng lượng nhiều nhất trong doanh nghiệp. Từ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra các giải pháp phù hợp để tiết kiệm năng lượng.

Đầu tư vào các thiết bị tiết kiệm năng lượng

Sử dụng các thiết bị tiết kiệm năng lượng như bóng đèn LED, máy móc công nghiệp hiệu quả cao có thể giúp doanh nghiệp giảm thiểu đáng kể lượng năng lượng tiêu thụ.

Thay đổi thói quen sử dụng năng lượng

Nâng cao ý thức của cán bộ, nhân viên về tiết kiệm năng lượng thông qua các hoạt động tuyên truyền, giáo dục. Khuyến khích tắt các thiết bị điện khi không sử dụng, sử dụng phương tiện di chuyển tiết kiệm nhiên liệu.

Chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo

Lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời, năng lượng gió,… để giảm thiểu sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và giảm phát thải khí nhà kính.

Áp dụng các hệ thống quản lý năng lượng

ISO 50001 là một tiêu chuẩn quốc tế về quản lý năng lượng, giúp doanh nghiệp xây dựng và triển khai một hệ thống quản lý năng lượng hiệu quả.

Xúc tiến sản phẩm/ dịch vụ xanh

Phát triển các sản phẩm/ dịch vụ có tác động thấp đến khí hậu. Có thể bao gồm việc sử dụng nguyên liệu tái chế, thiết kế sản phẩm tiết kiệm năng lượng và đầu tư vào công nghệ xanh. Song đó, doanh nghiệp cũng cần thiết lập các đối tác chiến lược và hợp tác với các tổ chức môi trường, các nhà nghiên cứu để tăng cường khả năng phát triển và tiếp cận thị trường của sản phẩm/dịch vụ xanh.

Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo

Đầu tư vào năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời và gió để cung cấp cho hoạt động kinh doanh.

• • Đầu tư vào các hệ thống năng lượng tái tạo: Đây là bước quan trọng nhất để giảm thiểu lượng khí thải carbon dioxide và các khí nhà kính khác. Doanh nghiệp có thể lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời, năng lượng gió, hoặc các hệ thống năng lượng tái tạo khác trên mái nhà, khuôn viên nhà máy,…

• • Tăng cường sử dụng năng lượng hiệu quả: Áp dụng các biện pháp để sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, ví dụ như nâng cấp thiết bị, sử dụng bóng đèn tiết kiệm điện, tắt đèn và các thiết bị điện khi không sử dụng.

• • Hợp tác với các nhà cung cấp năng lượng tái tạo: Ký hợp đồng mua điện từ các nhà cung cấp năng lượng tái tạo hoặc tham gia vào các chương trình khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo của chính phủ.

Hướng đến mô hình kinh tế xanh

Các hoạt động kinh tế truyền thống thường thải ra lượng lớn khí nhà kính, góp phần làm gia tăng biến đổi khí hậu. Mô hình kinh tế xanh khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo, giảm thiểu tiêu hao năng lượng, áp dụng các công nghệ tiên tiến để giảm phát thải khí nhà kính.

Kinh tế xanh hướng đến sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, giảm thiểu lãng phí và ô nhiễm môi trường. Doanh nghiệp có thể áp dụng các giải pháp như tái chế, tái sử dụng vật liệu, tối ưu hóa quy trình sản xuất để giảm thiểu tác động đến môi trường.

Việc hướng đến mô hình kinh tế xanh không chỉ giúp giảm thiểu tác động đến biến đổi khí hậu mà còn mang lại nhiều lợi ích khác cho doanh nghiệp như giảm chi phí vận hành, tạo ra cơ hội kinh doanh mới, tăng cường uy tín và danh tiếng của doanh nghiệp trong cộng đồng và thị trường.

Xây dựng văn hóa thúc đẩy ý thức về bảo vệ môi trường

Doanh nghiệp cần xây dựng chính sách và quy trình nội bộ, nhằm khuyến khích nhân viên tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường và sử dụng tài nguyên một cách bền vững. Tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn về môi trường cho cán bộ, nhân viên, giúp họ hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường và trách nhiệm của bản thân. Truyền thông nội bộ thường xuyên về các hoạt động bảo vệ môi trường của doanh nghiệp, khuyến khích nhân viên chia sẻ ý tưởng và hành động tích cực.

Lời kết

Biến đổi khí hậu là một thách thức to lớn, nhưng cũng là cơ hội để các quốc gia chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, bền vững và phát triển hơn. Hành động quyết liệt và hợp tác quốc tế là chìa khóa để bảo vệ môi trường, đảm bảo sự phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho tất cả mọi người.