1. Kỹ năng ra quyết định là gì?

Kỹ năng ra quyết định là quá trình phân tích, tìm hiểu và tham khảo từ nhiều nguồn với nhiều sự lựa chọn. Từ đó, người ra quyết định luôn mong muốn đạt được kết quả như mong đợi. Bất kỳ một cá nhân hay một lãnh đạo cũng cần phải sở hữu các kỹ năng mềm để có thể phục vụ tốt cho quá trình quản trị.

2. Các loại quyết định

Để đưa ra quyết định phù hợp cho từng loại tình huống, bạn phải nhận biết được các loại ra quyết định. Sau đây là ba loại quyết định mà bạn thường xuyên sử dụng. Hãy cùng Dũng tham khảo chi tiết bên dưới.

2.1. Quyết định theo chuẩn

Quyết định theo chuẩn là dạng quyết định có thể coi là tối giản nhất bởi tính chất lặp lại mỗi ngày. Bạn thường sẽ dựa vào những quy định có sẵn. Do đó, quy trình ra quyết định của bạn thường là những chiến lược đã được thiết lập sẵn.

2.2. Quyết định cấp thời

Loại quyết định cấp thời thường xảy đến khi xuất hiện những tình huống bất ngờ. Bạn cần phải đưa ra quyết định ngay lập tức và sẽ không có nhiều thời gian để người lãnh đạo có thể suy nghĩ hay phân tích tình hình.

2.3. Quyết định có chiều sâu

Đối với loại quyết định chiều sâu, người đưa ra quyết định cần thông qua phân tích, thảo luận mang tính tập trung cao độ. Điều này nhằm giúp nắm bắt các chi tiết một cách rõ ràng cho quá trình thay đổi hoặc sáng tạo những điều mới. Quyết định loại này trong thời gian dài sẽ tạo cho doanh nghiệp những hiệu quả rất lớn.

3. Vai trò của kỹ năng ra quyết định trong công việc

Là một người lãnh đạo, việc đưa ra quyết định là điều vô cùng cần thiết. Khi có được kỹ năng ra quyết định nhanh chóng, người quản lý sẽ có nhiều thời gian hơn cho những việc khác, những vấn đề khác của cấp dưới. Từ đó, nhân viên sẽ có động lực phát triển bản thân hơn và nâng cao năng suất làm việc.

Công việc cũng được thực hiện suôn sẻ và hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, người quản lý có kỹ năng ra quyết định tốt sẽ nhận được sự nể trọng và tin tưởng từ ban quản lý cấp cao, đồng nghiệp hay cấp dưới trong công việc.

4. Cách rèn luyện khả năng ra quyết định

Với mỗi loại ra quyết định đều có một phương pháp và quy trình khác nhau. Vậy cách rèn luyện kỹ năng ra quyết định là gì? Quy trình rèn luyện bao gồm bao nhiêu bước? Cùng Dũng tìm hiểu ngay nhé!

4.1. Bước 1: Xác định vấn đề và bối cảnh

Trước hết bạn cần phải nắm rõ được bản thân phải giải quyết gì? Mục đích khi khắc phục vấn đề như thế nào? Nhiệm vụ của bạn là tìm được câu trả lời chính xác hai vấn đề trên. Chỉ như vậy, bạn mới tự nhận thấy được quyết định nào mang lại kết quả trong tình huống đó.

4.2. Bước 2: Nhìn nhận vấn đề khách quan

Trước khi đưa ra chọn lựa phương án quyết định, giai đoạn phân tích và nhìn nhận là bước quyết định bắt buộc. Vì thế, bạn cần đánh giá vấn đề theo nhiều mặt và nhiều hướng. Từ đó, bạn mới có thể tìm ra được điểm mấu chốt của vấn đề.

4.3. Bước 3: Đưa ra các giải pháp khả thi

Để thu được nhiều giải pháp mới bạn tham khảo thông tin từ nhiều nguồn hoặc thảo luận một cách kỹ càng. Đồng thời, khi có được nhiều giải pháp bạn cần phải đánh giá tất cả mà không bỏ qua bất kỳ một phương án nào. Tuy nhiên, khi có quá nhiều giải pháp thì bạn sẽ gặp khó khăn trong việc phân tích. Do đó, bạn nên đặt ra những tiêu chuẩn để tìm những giải pháp hợp lý nhất mà vẫn tiết kiệm được thời gian nhé!

4.4. Bước 4: Đánh giá tính hiệu quả của từng phương án 

Trong quá trình đánh giá giải pháp, đối với mỗi phương án bạn cần phân tích và nắm rõ được 2 mặt đó là ưu và nhược điểm. Việc này sẽ tạo cơ sở giúp bạn so sánh và xem xét tính hiệu quả cho từng mục tiêu cụ thể. Từ đó, việc ra quyết định sẽ trở nên dễ dàng và đúng đắn hơn.

4.5. Bước 5: Đưa ra quyết định

Sau khi đã nắm được toàn bộ thông tin, dựa vào những giải pháp được đánh giá là khả thi. Bạn sẽ ưu tiên lựa chọn những phương án có lợi cho doanh nghiệp. Ví dụ, giải quyết được vấn đề mang lại nhiều lợi ích và mục tiêu dựa theo những quy tắc ra quyết định. Quy tắc ra quyết định là tiêu chuẩn để đánh giá những yếu tố cần phải đảm bảo cho mọi sự lựa chọn. Hiện nay, doanh nghiệp thường sử dụng 6 quy tắc ra quyết định sau đây:

Quy tắc quyết định liên kết

Quy tắc này thường được áp dụng với khách hàng không thường xuyên mua sắm. Thay vào đó, những vị khách thường có xu hướng lựa chọn sản phẩm đủ yêu cầu trong lần gặp đầu tiên.

Quy tắc quyết định tách rời

Việc lựa chọn sản phẩm dựa trên một yếu tố lựa chọn loại sản phẩm đầu tiên mà khách hàng có thể chấp nhận, thỏa mãn nhu cầu.

Quy tắc quyết định loại trừ

Nhờ vào đặc tính quan trọng mà những sản phẩm khác không có, khách hàng sẽ có thể phân tích và ra quyết định.

Quy tắc quyết định theo sự lựa chọn ưu tiên

Khách hàng sẽ dựa vào đặc tính quan trọng để lựa chọn những sản phẩm nổi trội hơn. Nếu như có quá nhiều sản phẩm tương đương nhau. Người dùng sẽ sử dụng cách so sánh những yếu tố khác của sản phẩm.

Quy tắc quyết định đền bù

Những khách hàng có sự lựa chọn ấn tượng và sự thích thú về sản phẩm.

Những sự lựa chọn theo cảm tính

Khách hàng sẽ bị thu hút bởi những sản phẩm có hình dáng bắt mắt. Đây là tệp khách khá dễ tính bởi vì những người này sẽ không quan tâm về những tính năng của sản phẩm.

 

4.6. Bước 6: Hành động theo kế hoạch

Khi đã thống nhất và đưa ra được quyết định cuối cùng, có nghĩa là bạn đã đến bước hành động. Lúc đó, bạn và các thành viên cần thống nhất để thực hiện kế hoạch đã được đề ra. Điều đó nhằm giúp bạn cũng như doanh nghiệp có thể đạt được kết quả như mong đợi.

4.7. Bước 7: Đo lường và đánh giá

Trong quá trình triển khai quyết định, bạn phải thường xuyên theo dõi tiến độ của công việc. Bên cạnh đó, bạn cũng phải tổ chức đo lường kết quả và đánh giá hiệu quả dự án. Từ đó, bạn có thể kịp thời điều chỉnh và giải quyết vấn đề phát sinh.

5. Các nguyên tắc cơ bản để đưa ra quyết định

Kỹ năng ra quyết định hiệu quả dựa trên 3 nguyên tắc về định nghĩa, sự xác minh và sự đồng nhất. Bạn hãy cùng Dũng tìm hiểu ngay để có thể nắm rõ hơn về kỹ năng ra quyết định nhé!

5.1. Nguyên tắc về định nghĩa

Từ “định nghĩa” được sử dụng để biểu hiện người ra quyết định phải hiểu và nắm rõ được vấn đề. Chỉ khi đã hiểu rõ, bạn mới có thể tiến hành phân tích và đưa ra các bước xử lý cuối cùng. Điều đó nghĩa là bạn phải đào sâu phân tích kỹ lưỡng vấn đề đang khai thác. Đồng thời, bạn cần nhìn nhận khách quan về tiềm lực kinh tế cũng như nhân lực của doanh nghiệp.

5.2. Nguyên tắc về sự xác minh đầy đủ

Khi đưa ra một quyết định bạn không thể chỉ dựa vào cảm tính mà còn phải dựa trên cơ sở và lập luận vững chắc. Do đó, người lãnh đạo cần phải tìm hiểu kỹ về vấn đề, chỉ khi đó tính thuyết phục của quyết định mới được nâng cao.

5.3. Nguyên tắc về sự đồng nhất

Khi sử dụng nguyên tắc về sự thống nhất là bạn đang gặp trường hợp làm việc từ 2 người trở lên. Trước khi thống nhất với nhiều luồng ý kiến mà bạn cần phải phân tích và tìm ra điểm mấu chốt. Đồng thời, bạn và cộng sự phải đảm bảo rằng xem xét vấn đề một cách khách quan. Cụ thể, bạn cần xem xét kế hoạch trên mọi phương diện cũng như sự thay đổi về yếu tố khác.

6. Một số lời khuyên giúp cải thiện kỹ năng ra quyết định

Trong quá trình bạn rèn luyện kỹ năng ra quyết định hiệu quả cho bản thân sẽ gặp nhiều khó khăn. Sau đây là một số lời khuyên hữu ích dành cho bạn. Hãy tham khảo nhé!

Xác định mục tiêu cụ thể cần đạt được

Trước hết bạn cần phải biết được bản thân mình đang hướng đến mục tiêu nào. Khi xác định được mục tiêu bạn sẽ có được động lực giải quyết vấn đề tập trung để hoàn thành công việc.

Bạn cần phải lắng nghe góp ý từ nhiều người nếu như muốn đưa ra quyết định tốt nhất. Tuy nhiên, không phải bất kỳ sự góp ý nào cũng là đúng đắn và phải thực hiện theo. Từ những ý kiến đó bạn hãy chọn lọc, sau đó đưa ra một cách độc lập và quyết đoán.

Nhận lời khuyên từ người đáng tin cậy

Bạn thường sẽ nhận được những lời khuyên thật lòng nhất từ những người có mối quan hệ thân thiết. Những người này thường sẽ có cái nhìn khách quan từ nhiều góc độ khác nhau. Tuy nhiên, bạn vẫn nên nhớ tới lời khuyên suy nghĩ độc lập đã đề cập. Bạn có thể tham khảo ý kiến từ nhiều người khác. Thế nhưng để có thể đưa ra quyết định đúng đắn nhất, bạn vẫn phải tiến hành chọn lọc.

Hiểu được hạn chế của bản thân

Chỉ tập trung vào những điểm mạnh và phớt lờ đi những điểm yếu là xu hướng của tất cả mọi người. Tuy nhiên, bạn cần phải biết được điểm thiếu sót của bản thân và xây dựng hướng cải thiện. Khi đó bạn sẽ dần trở nên tự tin và trở thành phiên bản tốt hơn của chính mình.

Giảm bớt lựa chọn và ngừng phân tích

Có một hội chứng mang tên “Tê liệt bởi phân tích – paralysis by analysis”. Sau khi đã thu nhận từ nhiều nguồn thông tin, bạn sẽ không còn khả năng đưa ra quyết định. Chính vì thế, bạn sẽ bị mất rất nhiều thời gian và thậm chí là sự sáng tạo của chính mình.

Cần hành động ngay lập tức

Ngay khi đưa ra được quyết định bạn cần hành động ngay lập tức. Trong bất kì trường hợp nào, quyết định luôn đi kèm với hành động. Điều này không chỉ được mọi người ủng hộ, mà nó còn cho thấy được quyết tâm của bạn dành cho công việc.

Kiên định với quyết định của mình

Khi đã đưa ra một quyết định, bạn cần phải kiên trì và quyết tâm đến cùng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bạn cũng cần phải thay đổi hoặc điều chỉnh quyết định phù hợp. Nếu như có quá nhiều sự lựa chọn bên ngoài tác động như công nghệ, nhu cầu thị trường,… Sự thay đổi trong các trường hợp bất khả kháng mới có thể đạt được kết quả như mong đợi.

Chịu trách nhiệm với mọi quyết định

Bạn cần phải tự lựa chọn quyết định và thực hiện cho cuộc sống của chính bản thân mình. Đảm bảo rằng bạn sẽ không một ai có cơ hội đưa ra quyết định thay cho mình. Chính vì vậy, bạn phải biết tự chịu trách nhiệm cho những quyết định dù đúng hay sai.

Viết ra quyết định của mình ở mọi thời điểm

Khi tinh thần không thoải mái hoặc quá căng thẳng mọi người thường đưa ra quyết định nhanh chóng. Trong những trường hợp như vậy, khả năng bạn đưa ra những quyết định sai lầm là rất cao. Vì vậy, bạn cần phải viết lại những quyết định xuất hiện trong đầu ở mọi thời điểm.

Học hỏi kinh nghiệm từ những sai lầm

Người trao cho bạn lời khuyên hữu ích từ những người đi trước đã có nhiều kinh nghiệm. Những lỗi sai của những người này chính là những bài học quý giá cho việc ra quyết định. Vì vậy, hãy hạn chế được sai lầm cho bản thân bằng cách rút ra bài học từ người đi trước nhé!

7. Các kỹ năng hỗ trợ việc ra quyết định

Sau đây là 8 kỹ năng cơ bản hỗ trợ bạn trong việc đưa ra quyết định. Mỗi kỹ năng đều thật sự cần thiết, góp phần giúp bạn lựa chọn đúng đắn. Hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!

Kỹ năng giải quyết vấn đề

Kỹ năng đưa ra quyết định thường được áp dụng khi bạn muốn giải quyết một vấn đề nào đó. Vì vậy, người ra quyết định trong thời gian ngắn cần phải có phương hướng giải quyết được vấn đề.

Những công việc như tổ chức, hỗ trợ và quản lý sẽ do người lãnh đạo thực hiện. Vì thế, để vận hành công việc có hiệu quả người lãnh đạo cần phải đưa ra những quyết định hợp lý.

Kỹ năng làm việc nhóm

Khi làm việc trong một nhóm, cá nhân nêu ra ý kiến và người còn lại biết lắng nghe. Sau đó, cả nhóm sẽ tiến hành tổng hợp ra ý kiến hay, phù hợp nhất để đưa ra quyết định.

Hiện nay, sự sáng tạo rất được đề cao đặc biệt là khi nó mang lại cho doanh nghiệp nhiều lợi ích. Sự sáng tạo thường đến rất bất ngờ, bạn không thể đoán trước hay kiểm soát. Nó có thể xuất hiện ngay trong chính cuộc họp đưa ra quyết định.

Để có thể đưa ra một quyết định đúng đắn, thường mất nhiều thời gian làm ảnh hưởng đến việc khác. Vì thế, khi bạn có khả năng quản lý được thời gian, nghiêm túc và tập trung cho việc đưa ra quyết định. Bạn sẽ không xảy ra vấn đề trì hoãn những việc sau đó.

Nếu như người lãnh đạo đưa ra quyết định có kỹ năng tổ chức sẽ đạt được kết quả theo mong muốn. Bởi vì, kỹ năng tổ chức càng tốt thì trình tự công việc càng rõ ràng. Bên cạnh đó, kỹ năng tổ chức giúp quá trình vận hành của dự án được liền mạch và đưa ra những quyết định tốt.

Ra quyết định là một quá trình từ khi bạn tiếp nhận thông tin, phân tích trong một thời gian ngắn. Đồng thời, bạn cần đưa ra đánh giá về thông tin. Do đó, kỹ năng tư duy phản biện sẽ giúp bạn có được lập luận chắc chắn một cách nhanh chóng và khiến mọi người tin tưởng vào quyết định của bạn.

Lý trí và cảm xúc là hai hướng suy nghĩ song song thường có ở mỗi người. Do đó, để đưa ra được quyết định đúng đắn, bản thân mỗi người phải biết suy nghĩ nào là phù hợp. Bên cạnh đó, nếu như bạn mang cảm xúc tích cực thì suy nghĩ thường sẽ đúng đắn hơn.

Tổng kết

Trên đây là những thông tin hữu ích về kỹ năng ra quyết định mà Dũng đã tổng hợp. Hy vọng bài viết này đã cung cấp đến bạn một số kiến thức hữu ích. Từ đó, bạn có thể đưa ra những quyết định đúng đắn trong cuộc sống.